انواع فولاد چیست و چه کاربردی دارند؟ در این مطلب به یکی از سوالات پرتکرار درباره فولاد پاسخ می‌دهیم. انواع فولاد با درصد عناصر و ترکیبات متفاوت تولید و به بازار عرضه می‌شود که شامل فولاد آلیاژی، فولاد کربنی، فولاد ضد زنگ، فولاد آستنیت و فولاد ساختمانی است. انواع فولاد یکی از پرکاربردترین فلزات در صنعت است و به دلیل خواص مکانیکی بالا، قابلیت انعطاف پذیری و مقاومت در برابر خوردگی و جوشکاری، در تولید مصنوعات، ساخت سازه ها و لوازم جانبی بسیاری استفاده می شود. از ویژگی های مهم دیگر انواع فولاد مقرون به صرفه بودن آن است که هزینه تولید را در صنایع گوناگون کاهش می دهد. برای اینکه بتوانیم به نحو احسن و کاربردی از فولاد استفاده کنیم، باید با انواع فولاد آشنا شویم.فولاد در انواع مختلف و با درصد ترکیبات متفاوت تولید و به بازار عرضه می‌شود.
در ادامه این مطلب با شهر استیل واردکننده و عرضه کننده انواع ورق استنلس استیل همراه باشید تا با انواع فولاد و خواص فیزیکی و شیمیایی آنها آشنا شویم.
Table of Contents
انواع فولاد بر اساس ترکیبات شیمیایی
انواع فولاد های صنعتی بر اساس محتوای آلیاژی، مقدار کربن، روش تولید و سایر خواص فیزیکی و شیمیایی، به چندین دسته تقسیم می شوند. ترکیبات شیمیایی ابرقدرتی که فولاد در خود دارد، مقاومت و قابلیت انعطاف آن را شکل می دهد.
فلزی که در صنایع بیشتر استفاده می‌شود فولاد است که از آهن و کربن و یا آلیاژهای آن با سایر عناصر ساخته می شود. در یک دسته بندی کلی بر اساس آلیاژ، انواع فولادهای صنعتی عبارتند از:
انواع فولاد غیرآهنی ( استنلس استیل)
این نوع فولاد شامل فولادهای استنلس و فولادهای کبالتی می شود که از سرب، برنج، نیکل و مواد دیگر تشکیل شدهاند. فولاد استنلس در صنایع پزشکی، صنایع غذایی، شیمیایی و پردازش گازها مورد استفاده قرار می گیرد.
فولاد ضد زنگ یا استیل ضد زنگ (استنلس استیل) به دلیل این که از آلیاژ کروم در ترکیبات آن استفاده شده است، قابلیت مقاومت در برابر خوردگی را دارا می‌باشد. این فولاد ترکیبی از آهن، کروم و نیکل است و به دلیل مقاومت در برابر سایش، در تولید لوازم آشپزخانه، لوازم پزشکی و لوازم جانبی مکانیکی تحت عنوان ورق استیل صنعتی استفاده گسترده ای دارد.
از جمله انواع فولاد ضد زنگ می‌توان موارد زیر را نام برد:
- استنلس استیل فریتی (Ferritic Stainless Steel) شامل حدود ۱۷ تا ۲۷ درصد کروم و از مقاومت خوبی در برابر خوردگی و سایر خصوصیات مهم دیگر برخوردار است. این نوع فولاد بیشتر در صنعت خودروسازی، لوله‌کشی و ساخت و ساز استفاده می شود.
- استنلس استیل آستینتی (Austenitic Stainless Steel) شامل حدود ۱۶ تا ۳۵ درصد کروم و ۶ تا ۲۰ درصد نیکل است. این نوع فولاد دارای مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی است و بیشتر در صنایع پزشکی، غذایی، هوافضا و صنایع نظامی استفاده می شود.
- استنلس استیل مارتنزیتی (Martensitic Stainless Steel) شامل حدود ۱۱ تا ۱۷ درصد کروم و ۰٫۱ تا ۱٫۲ درصد کربن است. این نوع فولاد دارای مقاومت بسیار بالا در برابر سایش و خوردگی است و بیشتر در صنعت تولید ابزار دقیق، چاقو و تیغه‌های صنعتی استفاده می شود.
در ادامه این مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله استنلس استیل چیست را مطالعه نمایید.
انواع فولاد کربنی
فولاد کربنی یا فولاد غیر آلیاژی یکی از انواع مختلف فولاد است که حاوی مقادیری کربن در ترکیبات خود می باشد. آهن و کربن به عنوان اصلی ترین عناصر فولاد کربنی به شمار می رود.
محتوای کربن این نوع فولاد بین ۰.۰۲ تا ۲.۱۸ درصد می باشد. این نوع فولاد معمولاً در تولید و تکمیل ساخت و سازهای سبک مورد استفاده قرار می گیرد. مقاومت و دوام این فولاد در برابر خمش و شکست بسیار قابل توجه است.
انواع فولاد کربنی شامل فولاد نرم، فولاد پر کربن و فولاد متوسط می باشد که در ادامه مطلب به آن اشاره می کنیم:
فولاد پایین کربن (0.05 – 0.25 درصد کربن)
فولاد کم کربن یا low carbon steel، با حداکثر ۰.۲۵ درصد کربن، یکی از انواع مختلف فولاد محسوب می‌گردد. این فولاد به دلیل مقاومت پایین در برابر سختی و خاصیت خوب خمشی و جوش پذیری، در صنایع مختلف کاربرد دارد.
مهمترین کاربردهای فولاد کم کربن:
فولاد کم کربن چندین کاربرد متنوع در صنایع مختلف دارد و با توجه به خواص مکانیکی و فیزیکی آن برای طراحی و تولید انواع قطعات، تجهیزات و ماشین‌آلات مختلف مناسب است.
فولاد کم کربن تحت عنوان فولاد نرم نیز شناخته می‌شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره فولاد کم کربن مطلب فولاد نرم چیست را مطالعه نمایید.
از جمله مهمترین کاربردهای فولاد کم کربن:
- صنعت خودروسازی: با توجه به مقاومت بالای فولاد کم کربن در برابر زنگ زدگی و خوردگی، در ساخت و تولید قطعات خودروهای شاسی و دیگر قسمت‌های موتور استفاده می‌شود.
- صنایع ساختمانی: فولاد کم کربن به دلیل خواص مشخص و دسته بندی شده، باعث کاهش وزن و افزایش سختی قطعات ساختمانی می‌شود. این نوع فولاد در ساخت قاب‌های درب، پنجره، و لوله‌های ساختمانی نیز کاربرد دارد.
- صنایع لوازم خانگی و ابزار دقیق: فولاد کم کربن برای تولید انواع لوازم خانگی مانند ساخت ظروف، چاقو و دسته‌های آنها، میکروسکوپ و ابزار دقیق مناسب است.
- صنعت الکترونیکی: در بسیاری از قطعات الکترونیکی از فولاد کم کربن استفاده می‌شود. این فولاد در تولید کنتاکت‌ها، مسترال کیت‌ها، بافرها و دیگر قسمت‌هایی که به دلیل حساسیت بالای موجودیت فولاد و ضرورت حفظ مقاومت الکتریکی، باید از فولاد کم کربن استفاده شود کاربرد گسترده ای دارد.
فولاد متوسط کربن (0.25 – 0.45 درصد کربن)
فولاد کربن متوسط با ترکیباتی که دارد، برای کاربردهای مختلفی مانند ساخت موتورهای دیزل، بدنه‌ی خودرو، لوله‌های گاز و نفت، قطعات پمپ و ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌شود.
همچنین این نوع فولاد در ساخت قطعات خودرویی مانند جعبه‌ی گیربکس، دیسک ترمز و ظروف مخصوص ذخیره و توزیع مایعات نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فولاد به دلیل دارا بودن قیمت مناسب و خواص مکانیکی ایده آل، در بسیاری از صنایع جایگاه ویژه ای دارد.
فولاد کربن بالا (بیشتر از 0.45 درصد کربن)
فولاد کربن بالا High-Carbon Steel)) در صنعت بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر خمش و کشش، فولاد کربن بالا به‌طور خاص در صنعت تولید ابزارهای برش، تراش، سوراخکاری، دوخت و ریخته‌گری استفاده می‌شود. فولاد کربن بالا در بازار تحت عنوان فولاد پرکربن نیز شناخته می‌شود.
همچنین، فولاد کربن بالا در تولید تجهیزات سوارکاری، تولید تیغه‌های چاقو، صنایع موسیقی، وسایل ورزشی مانند تخته پینگ پنگ، تنیس و سایر وسایل ورزشی که باید از مقاومت لازم برخوردار باشند کاربرد دارد. در هنرهای دستی نیز مانند کوزه گری و آهنگری این نوع از فولاد کاربرد بالایی دارد.
انواع فولاد آلیاژی
فولاد آلیاژی از انواع مختلف فولاد است که به عنوان مثال با عناصر نیتروژن، منگنز و کروم غنی شده است. این فولاد با ترکیبات خاصی که دارد باعث افزایش مقاومت در برابر فشار، خمش و نفوذ آب می شود. خاصیت زیبایی ظاهری و قدرت و پایداری این نوع فولاد را در تولید سازه های ساختمانی و ابزارهای صنعتی پرکاربرد کرده است.
انواع مختلف فولاد آلیاژی به دلیل ترکیبات متنوع آن با عناصر دیگر به طور مشخص تری قابل تعریف هستند. فولادهای آلیاژی ممکن است حاوی آلیاژهای مانند فلز کروم ، نیکل ، مولیبدن ، وانادیم ، آلومینیوم و تیتانیوم در ترکیبات خود باشند.
انواع مختلف فولاد آلیاژی عبارتند از:
- فولاد کم آلیاژ ( حاوی عناصر آلیاژی کمتر از 5 درصد مطابق با استاندارد ASTM )فولاد پر آلیاژ (حاوی
- عناصر آلیاژی بیش از 5 درصد مطابق با استاندارد ASTM )
- فولاد ضد زنگ (شامل نیکل و کروم مانند فولادهای ضد زنگ فریتی، فولاد آستنیتی، مارتنزیتی، دو فازی، رسوب سخت شونده)
- فولاد ابزار (شامل وانادیوم و مولیبدن و مقادیر زیادی کربن و… برای ساخت ابزار شکل دهی و برش)
- فولاد مکانیکی برای باربری بالا (شامل مولیبدن، آلومینیوم، وانادیوم و سنگین)
- فولاد با مقاومت بالا در برابر خوردگی (شامل مولیبدن و کربن)
فولاد پیشرفته
فولاد پیشرفته یکی از انواع فولاد است که با استفاده از فن آوری های نوین و جدیدی تولید می شود. این فولاد معمولاً دارای ریزساختار هندسی است که به دلیل کیفیت بالا و قابلیت تنظیم فولاد، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
در مقایسه با فولاد کربنی، فولاد پیشرفته مقاومت بیشتری در برابر خمش و شکست دارد.
فولاد ضد سایش
فولاد ضد سایش، نوعی فولاد است که با متریال های سخت مانند کربید فلزی ترکیب شده است. این فولاد به عنوان یکی از فولاد هایی که در برابر سایش مقاومت خوبی از خود به نمایش می گذارد، در تولید لوازم مختلف صنعتی، به ویژه در تولید صنایع چوب و نجاری و پوشش های مقاومتی کاربرد دارد.
انواع فولادهای صنعتی
انواع فولادهای صنعتی به شرح زیر هستند:
- فولاد کربنی: این نوع فولاد حاوی مقدار کمی کربن است و برای ساخت قطعات سازهای و قطعات مکانیکی استفاده می‌شود.
- فولاد ضدزنگ: این نوع فولاد حاوی نسبت بالای کروم است و دارای خاصیت ضدزنگ بودن است. از این نوع فولاد در ساخت قطعات صنایع شیمیایی، پزشکی، غذایی و خودرو استفاده می‌شود.
- فولاد آلیاژی: این نوع فولاد حاوی عنصرهای آلیاژی مانند منگنز، نقره، مس و… است. این عنصرها باعث تغییر خواص مکانیکی و فرآیندهای حرارت‌درمان شده در فولاد می‌شوند.
- فولاد سخت: این نوع فولاد دارای خصوصیات سخت شدگي بالا است و برای تولید قطعات پيچيده صنعتی مانند ابزارهای برش و ديسک‌های تراش استفاده می‌شود.
- فولاد ضد سایش: این نوع فولاد دارای خاصیت مقاومت بالا در برابر سایش و سایر آسیب‌ها است. از این نوع فولاد در تولید قطعات پوشیدنی، قطعات ماشین‌آلات و قطعات صنعتی استفاده می‌شود.
- فولاد الکتروگالوانیزه: این نوع فولاد با روش الکتروگالوانیزاسیون پوشانده شده است و دارای خصوصیات ضدخوردگی بالا است. از این نوع فولاد در تولید لوله‌ها، شبکه‌های آب و گاز و صنایع ساختمانی استفاده می‌شود.
- فولاد ساختمانی: این نوع فولاد برای ساخت قطعات ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، در تیرآهن، پروفيل های فلزي، پل ها و ساختمان های بلند استفاده می شود.
دسته بندی انواغ فولاد از دیدگاه industrialmetalsupply
The four main types of steel include carbon steel, stainless steel, alloy steel, and tool steel. Learn how the different kinds of steel are categorized and how each type can work for your project requirements
مزایای انواع فولاد در صنعت چیست؟
فولادها یکی از مهمترین فلزات در جهان است که در بسیاری از صنایع و ساخت و سازهای مختلف استفاده می شود. فولاد به دلیل مزایایی مانند قابلیت انعطاف پذیری ، مقاومت در برابر زنگ زدگی ، مقاومت گرمایی و … بسیار شناخته شده هستند به طوری که تصور دنیای کنونی بدون انواع فولاد غیرممکن است. به همین دلیل در این مطلب چندین نوع فولاد را بر اساس ترکیب شیمیایی آنها بررسی کردیم.
همانطور که خواندید هر دسته از فولادها خود به زیر دسته هایی تقسیم می شوند که برای انتخاب فولاد مناسب برای هر کارکرد و نیاز خاصی، به آگاهی از مشخصات فنی، خصوصیات و ویژگی های هر فولاد احتیاج داریم.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با خواص فیزیکی و شیمیایی فولاد توصیه می‌شود مقاله فولاد چیست را مطالعه نمایید.
شهر استیل عرضه کننده انواع محصولات استنلس استیل به ویژه انواع ورق استیل با بهترین کیفیت، مناسب‌ترین قیمت و ارائه ضمانت اصالت آلیاژ است. برای دریافت اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید ورق استیل و مشاوره رایگان از طریق شماره‌های درج شده با کارشناسان مجموعه تماس حاصل فرمایید.
پایان
به غیر از انواع مختلف فولاد که در بالا عنوان شد فولاد های شفاف، فولاد های ساختاری و فولاد های دیگری نیز وجود دارند که در صنایع زیادی مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع ترکیب انواع فولاد ها باعث تولید انواع فولاد های ترکیبی به منظور کارایی بیشتر و کیفیت و کاربرد بهینه شده است. در نتیجه برای استفاده از فولاد بهترین گزینه برای شما این است که پروژه خود را به دقت بررسی و مطابق نیاز و کارکرد خود انواع مختلف فولاد را انتخاب کنید. در این مطلب به معرفی انواع فولاد پرداختیم امیدوارم از مطالعه این مطلب لذت برده باشید.
کدام نوع فولاد برای استفاده در صنایع شیمیایی و پتروشیمی بهتره؟
سلام و عرض ادب
فولاد ضد زنگ و ضد آب یعنی همان استنلس استیل می تواند گزینه مناسبی برای این صنایع باشد.