چدن چیست و چه کاربردی دارد؟

چدن چیست؟ وقتی آهن را با فلزات دیگر ترکیب می کنند آلیاژهای مختلفی بدست می آید که «چدن» یکی از معروف ترین آن هاست و جز پرکاربردترین آلیاژهای آهنی به شمار می رود. در واقع ترکیب آهن، کربن و سیلیسیم باعث ایجاد ماده ای محبوب و سرسخت بنام آلیاژ چدن می شود که کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد. با ما در این مطلب همراه شوید تا پاسخ کامل تری به پرسش چدن چیست ارائه دهیم علاوه بر آن کاربرد چدن را نیز بررسی می کنیم و اشاره ای هم به قیمت چدن خواهیم داشت. در ادامه این مطلب با  استیل فروشی شهر استیل عرضه کننده انواع محصولات استنلس استیل همراه شوید.

 چدن چیست؟

چدن یکی از مهم‌ترین عناصر کانی است که در طبیعت وجود دارد. این عنصر شیمیایی در جدول تناوبی با نماد Fe و عدد اتمی 26 قرار دارد. در وضعیت خالص، چدن یک فلز قرمز-خاکستری و سخت با خاصیت آهنی است.

این فلز برای صنایع مختلف بسیار مهم است و از جمله مهم‌ترین موادی است که برای تولید فولاد و آلیاژهای آهنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 ترکیبات مهم چدن

چدن آلیاژی مبتنی بر آهن با کربن است. معمولاً در ترکیبات چدن، مقدار کربن بین 2 تا 4 درصد وجود دارد که باعث افزایش سختی و خلوص فلز می‌شود.

البته باید به این نکته توجه کرد که در ترکیبات چدن ممکن است مقادیری از فلزات دیگر از جمله سیلیسیم، منگنز، فسفر و گاهی نیز نیکل، کروم و مولیبدن و … وجود داشته باشد که در موارد مختلف، خصوصاً در صنایعی مانند صنایع خودروسازی، ساخت سازه‌های فلزی و… بسیار کاربردی می باشد.

با توجه به عناصر مشترکی که بین چدن ، آهن و استنلس استیل وجود دارد شاید این سوال مطرح شود که تفاوت آلیاژ چدن با سایر آلیاژها همانند استیل چیست و یا فلز چدن چه تفاوت‌هایی با فلز آهن دارد. در ادامه به تفاوت‌های فلز چدن با سایر فلزات می‌پردازیم.

تفاوت آهن و چدن چیست؟

فلز آهن به عنوان یک عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۲۶ و نماد شیمیایی Fe شناخته شده است، در حالی که چدن یک آلیاژ از آهن می‌باشد که شامل آهن و کربن است. (در ترکیبات چدن مقدار کربن، بیشتر از حد معمول در فولاد می باشد.)

 

 

تفاوت  استنلس استیل با چدن چیست؟

استنلس استیل مخلوطی از فلزات است و شامل نسبتی از کروم، نیکل، آهن و مواد دیگر در ترکیبات خود می باشد. این فلز به خاطر مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و حرارت در صنایع مختلف معروف است.

از طرفی، ترکیبات چدن اغلب شامل آهن و کربن است و برخلاف استنلس استیل، حرارت بالا را پذیرفته ولی مقاومتش در برابر زنگ زدگی کمتر از استنلس استیل می باشد. تفاوت دیگر این دو آلیاژ مربوط به قیمت آن‌ها است. تفاوت اصلی بین قیمت چدن و ورق استنلس استیل در مواد اولیه و فرآیند تولید آنها است.

چدن از آهن و کربن تشکیل شده است که قیمت آن به دلیل استفاده از مواد اولیه ارزان‌تر است. اما ورق استنلس استیل از آلیاژهای فولادی با مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی تشکیل شده است که قیمت آن بسیار بالاتر از چدن است.

بنابراین، قیمت ورق استیل بیشتر از قیمت چدن است، به دلیل استفاده از مواد اولیه با کیفیت بالا و فرآیند تولید پیچیده‌تر.

مهمترین خواص چدن چیست؟

چدن خاصیت بسیار سخت و شکست ناپذیری دارد و در برابر ضربه و حرارت بسیار مقاوم است. همچنین مقاومت خوبی در برابر زنگ زدگی از خود نشان می دهد.

مانند بسیاری از فلزات دیگر، چدن هم در دمای پایین تر از دمای اتاق (غالباً در دمای اتاق) به شکل پودری (پودر فلزی) دیده می‌شود و به عنوان یک سوپرآلیاژ در برخی صنایع کاربرد دارد.

درباره مزایای چدن ببیشتر بدانید

حالا که می دانید چدن چیست بهتر است با برخی از مزایای استفاده از این فلز سنگین نیز آشنا شوید:

• مقاومت بالا: چدن با داشتن ساختار دقیق و سازوکار خاص اتصال ذرات، به عنوان فلزی سخت و مقاوم شناخته می‌شود. به همین دلیل این فلز می‌تواند به طور موثر در برابر فشار، خوردگی و سایر خسارات مکانیکی مقاومت کند.
• مقاومت در برابر خوردگی: چدن با وجود شکاف‌های خالصی که در ساختار خود دارد، در محیط های الکتروشیمیایی ناهنجار و حتی با کلریدها به خوبی کار می‌کند و در نتیجه می توان گفت چدن، تحمل پایداری در برابر خوردگی بالایی دارد.
• دمای بالا: آلیاژ چدن یکی از عوامل اصلی تشکیل دهنده فولاد و سایر کامپوزیت‌های بر پایه فولاد است. چدن در دمای بالایی، نرم و ریخته می شود. بنابراین در صنایعی مانند آهنگری، خودروسازی و تولید ابزار دقیق کاربرد دارد.
• ریسک پایین: فرایندهای تولید برای انجام عملیات لحیم کاری و جوش‌دهی با استفاده از چدن بسیار ایمن‌تر می شود. زیرا این فلز در نهایت واکنش شیمیایی غیرفعالی دارد و خطرات جانبی را به حداقل ممکن می‌رسد.
• تشعشع نور: چدن می‌تواند باعث روشنایی و تشعشع مناسب نور در برخی از تنظیمات پردازش پایداری تصویر شود. به همین دلیل از این فلز به عنوان یکی از مواد اولیه و ضروری در تولید تلویزیون و تجهیزات دیگر به وفور استفاده می‌شود.

چدن تنها یکی از پرکاربردترین انواع آلیاژ است برای آشنایی با آلیاژهای بیشتر مقاله آلیاژ های معروف را مطالعه نمایید.

انواع چدن بر اساس حضور کربن

می‌توان گفت ترکیبات چدن بر اساس شکل حضور کربن، به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند؛ چدن سفید، چدن خاکستری و چدن نشکن یا داکتیل.

1. چدن سفید: چدن سفید به دلیل حضور زیاد کربن، رنگی شکلاتی-سفید دارد. این نوع چدن شکننده بوده و برای ساخت قطعاتی مانند دنده‌ها و بلوک‌های موتور که نیاز به سختی بالایی دارند، استفاده می‌شود.
2. چدن خاکستری: در چدن خاکستری، کربن کمترین مقدار خود را دارد و به دلیل حضور عناصری مانند سیلیسیم و منگنز، خاکستری رنگ است. آلیاژ چدن خاکستری سبک و پرکاربرد است و برای ساخت قطعاتی مانند آب‌بندهای داخل گلوی چاه و پایه‌های ماشین‌آلات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. چدن نشکن یا داکتیل: این نوع چدن، کربن بالایی در ترکیبات خود دارد و به دلیل اضافه کردن منگنز، مولیبدن و نیکل به آن، دارای خواص نشکن پایین و انعطاف‌پذیری بالایی است. به همین دلیل برای ساخت قطعاتی مانند لوله‌های آب یا گاز و قطعات خودرویی که نیاز به انعطاف‌پذیری دارند، به کار می‌رود.

چدن چگونه تولید می‌شود؟

چدن در مراحل مختلفی از معدن‌کاری، برشکاری، غربالگری، آماده‌سازی مواد خام و فرآوری تولید می‌شود. سپس با استفاده از فرایند کک‌سازی و ذوب آن، چدن به شکل مایع درآمده، پس از گرفتن نمونه‌ای از آن، به صورت مسطح ریخته می‌شود.

در فرایند تولید، چدن با عناصر دیگر ترکیب می‌شود از جمله مهمترین این عناصر عبارتند از:

• آهن: آلیاژ آهن-چدن به صورت ترکیبی از دو عنصر آهن و چدن به دست می‌آید. این آلیاژ برای تولید قطعات خودرو، وسایل صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شوند.
• فولاد: فولاد ترکیبی آلیاژ چدن با کربن در کنار عناصر دیگر است. فولاد در تولید وسایل آشپزخانه، قطعات خودرو، لوازم ورزشی و صنایع ساختمانی و… کاربرد دارد.
• روی: آهک‌های چدنی که از چدن و روی تشکیل شده‌اند، برای تولید زغال‌آهن و فولاد به کار می‌روند.
• نیکل: چدن به عنوان نیکل‌-چدن، به تولید ابزارهای برقی، دوچرخه‌های جاده‌ای و تجهیزات شبکه برقی کمک می‌کند.
• کروم: آلیاژ چدن و کروم برای تولید قطعات خودرو، ساختمانی و وسایل نظامی استفاده می‌شود.

در ادامه این مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله آلیاژ چیست را مطالعه نمایید.

کاربرد چدن در صنایع گوناگون

در خواص چدن از این فلز بعنوان ماده ای سخت و شکل‌پذیر نام می برند که به دلیل خصوصیات مکانیکی و فیزیکی خود، در صنایع مختلف کاربرد دارد. این فلز در صنایعی مانند صنعت چاپ، صنعت غذایی، صنعت داروسازی و صنعت پالایش نفت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد چدن همچنین در صنایع دیگر عبارتند از:

1. در صنعت خودروسازی و تولید قطعات خودرو مانند سیلندرهای موتور و صفحات ترمز به دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه و رطوبت
2. در صنعت ساختمانی و تولید درب‌ها و پنجره‌ها به دلیل مقاومت بالای چدن در برابر آتش و حرارت
3. 3.در صنعت ریلی برای ساخت ریل، پادسنجر و قطعات جایگزین آنها به دلیل مقاومت بالای آلیاژ چدن در برابر سایش
4. در صنعت آهن و فولاد به عنوان یکی از مواد اولیه در تولید فولاد
5. صنعت الکترونیک: برای تولید بسیاری از اجزای الکترونیکی مانند قطعات دوربین‌های عکاسی، تلویزیون، کامپیوتر و موبایل

cast iron is produced by smelting iron-carbon alloys that have a carbon content greater than 2%. After smelting, the metal is poured into a mold. The primary difference in production between wrought iron and cast iron is that cast iron is not worked with hammers and tools

There are also differences in composition—cast iron contains 2–4% carbon and other alloys, and 1–3% of silicon, which improves the casting performance of the molten metal. Small amounts of manganese and some impurities like sulfur and phosphorous may also be present. Differences between wrought iron and cast iron can also be found in the details of chemical structure and physical properties

 

چدن از ذوب آلیاژهای آهن-کربن که محتوای کربن آنها بیش از 2 درصد است تولید می شود. پس از ذوب، فلز در قالب ریخته می شود. تفاوت اولیه در تولید آهن فرفورژه و چدن این است که چدن با چکش و ابزار کار نمی شود. همچنین تفاوت هایی در ترکیب وجود دارد – چدن حاوی 2-4٪ کربن و سایر آلیاژها و 1-3٪ سیلیکون است که عملکرد ریخته گری فلز مذاب را بهبود می بخشد.

مقادیر کمی منگنز و برخی ناخالصی ها مانند گوگرد و فسفر نیز ممکن است وجود داشته باشد. تفاوت بین آهن فرفورژه و چدن را می توان در جزئیات ساختار شیمیایی و خواص فیزیکی نیز یافت.

قیمت چدن به چه عواملی بستگی دارد؟

عوامل زیادی بر قیمت چدن تأثیر می‌گذارند. نرخ ارز تقاضا و عرضه در بازار، هزینه‌های تولید شامل هزینه‌های نیروی کار و نگهداری ماشین‌آلات برخی از این عوامل است. در هر حال اگر می خواهید از بهترین قیمت چدن مطمئن شوید بهتر است به فروشگاه های معتبر آهن الات مراجعه کنید.

 شهر استیل وارد کننده انواع محصولات استنلس استیل از جمله انواع ورق استیل، پروفیل استیل، لوله‌های استیل و … است. برای مشاوره رایگان خرید و استعلام قیمت استیل با شماره‌ 68559-021 زیر تماس حاصل فرمایید.

پایان

شما در این مطلب با موضوع چدن چیست همراه ما بودید.  علاوه بر پاسخ به این پرسش شما را با کاربرد چدن نیز آشنا کردیم. در پایان یادآوری می کنم هنگام خرید آلیاژ چدن، بررسی کنید که کیفیت محصول برای استفاده در صنعت، ماشین‌آلات، وسایل خانگی یا کاربرد موردنظر شما مناسب است یا خیر؟! همچنین از طریق مشاوره با کارشناسان فنی می توانید نسبت به کیفیت محصولی که می خرید مطمئن شوید. به شما توصیه می کنیم خرید از فروشندگان مطمئن و معتبر را در اولویت قرار دهید تا در نهایت از خرید با کیفیت و مناسب ترین قیمت چدن بهره‌مند شوید.