سرب چیست و چه کاربردی دارد ؟

فلز سرب چیست؟ سرب چیست و چه کاربردی دارد؟ روش تشخیص فلز سرب چیست؟  جذابیت فلز سرب به ویژگی های خاص آن بر می گردد. فلزی که قادر است گازهای سمی خطرناک آزاد کند، سنگین ترین عنصر جدول تناوبی شناخته شده و خیلی نرم و انعطاف پذیر است. در اکتشافات معادن، ۷٠٪ سرب در کنار روی یافت می شود. به راحتی آلیاژ می شود و کاربردهای مختلفی در صنایع دارد. برای اطلاعات بیشتر و پاسخ جامع به پرسش سرب چیست، در ادامه مطلب با فروشگاه شهر استیل عرضه کننده انواع محصولات استنلس استیل همراه باشید.

فلز سرب چیست؟

عنصر سرب (Plumbum) یک فلز سنگین است که در جدول تناوبی با نماد Pb و عدد اتمی ۸۲ قرار دارد. سرب به عنوان یک فلز نرم و قابل انعطاف شناخته می‌شود و از آن به عنوان ماده اولیه برای تولید باتری‌ها، آلیاژها، پوشش‌های محافظ و در ساخت مواد شیمیایی استفاده می‌شود.

فلز سرب و روی اغلب به‌صورت کمیاب و باهم در معادن یافت می‌شود که ناشی از عوامل زیست محیطی و تاریخی مختلف در زمینه شکل‌گیری مواد معدنی است. نام دیگر سرب در طبیعت گالن و به شکل کانی است. شاید بپرسید فلز سرب را از کجا تهیه کنیم؟ می‌توانید فلز سرب را از فروشندگان مواد شیمیایی یا فروشندگان فلزات صنعتی تهیه کنید.

تاریخچه فلز سرب؛ قطعه ای آشنا در تاریخ تمدن

فلز سرب یکی از عناصر شیمیایی است که از زمان‌های قدیمی به عنوان فلزی مفید و کاربردی شناخته می شد. سرب در طبیعت به صورت اکسیدها، کربنات ها و سولفیدها یافت و به طور گسترده‌ای استخراج و استفاده می‌شود. بنابراین تاریخچه استفاده از سرب به دوران باستان باز می‌گردد.

در قدیم از سرب برای ساخت آینه‌ها، لوله‌ها، جوشکاری، آب‌گیرها، سفینه‌سازی و ساخت اسلحه استفاده می‌شد. در واقع چون سرب به خوبی ذوب و به راحتی قالب‌بندی می‌شود، این فلز برای ساخت اشیاء مختلف در خانه های قدیمی و صنایع سنتی استفاده می شد. قدیمی ترین قطعات سربی کشف شده در مصر، مربوط به ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد است که برخی از آن در موزه انگلیس نگهداری می‌شود.

در سال‌های اخیر، به دلیل خواص سمی سرب، استفاده از آن محدود شده است. اما قدمت وسیعی که این فلز دارد، آن را به یک قطعه مهم و جذاب در تاریخ تمدن انسان تبدیل کرده است.

به عنوان مثال در گذشته، از سرب در برخی از فرآیندهای تولید استنلس استیل به عنوان “آلیاژ کننده” استفاده می‌شد. آلیاژ کننده، عنصری است که به فلز پایه اضافه می‌شود تا خواص آن را تغییر دهد. سرب به دلیل چگالی بالا، باعث سنگین شدن ورق استنلس استیل می‌شد و به آن براقیت می‌بخشید.

با این حال، استفاده از سرب در تولید استنلس استیل به دلیل خطرات سلامتی ممنوع شده است. سرب یک فلز سمی است که می‌تواند بر سیستم عصبی، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها تاثیر منفی بگذارد.

امروزه، از روش‌های جایگزین ایمن و مناسب برای سنگین کردن و براق کردن استنلس استیل استفاده می‌شود. بنابراین، می‌توان با اطمینان گفت که استنلس استیل‌های جدید و استاندارد، سرب ندارند.

 

روش استخراج فلز سرب چیست؟

فرآیند استخراج از معدن، مهمترین روش به دست آوردن سرب است. این فرآیند معمولا شامل مراحلی مانند خرد کردن مواد معدنی سنگ سرب، فرآیندهای مختلف شستشو و جداسازی، استخراج و تصفیه سرب ( با خلوص ۹۹/۹۴) با استفاده از فناوری‌های معدن‌کاری می‌باشد. از روش‌های دیگر برای استخراج سرب می‌توان به فرآیندهای فلوتاسیون، سربزنی و استخراج‌های شیمیایی اشاره کرد.

خواص فیزیکی و شیمیایی سرب

فلز سرب که یکی از انواع آلیاژهای غیر آهنی است، خواص فیزیکی منحصر به فردی دارد. جرم اتمی این عنصر 207.2 گرم بر مول و نقطه ذوب آن 327.5 درجه سانتی‌گراد است. سرب در دمای 1749 درجه سانتی‌گراد به نقطه جوش خود می رسد و دارای چگال 11.34 گرم بر سانتی‌متر مکعب است به همین دلیل، فلزی سنگین با خواص مکانیکی و الکتریکی ویژه‌ شناخته می‌شود.

درباره خواص شیمیایی فلز سرب هم می توان گفت سرب به عنوان یک فلز سنگین در جدول تناوبی در گروه 14 دوره ۶ قرار دارد. مهمترین خواص شیمیایی سرب شامل این موارد می‌شود:

•  سرب یک فلز نرم و قابل شکل‌دهی است.
• این فلز دارای خواص مقاومت در برابر خوردگی است. اما به آرایش‌های شیمیایی حساس است.
• سرب در شرایط استاندارد دارای یک رنگ خاکستری-آبی است.
• این فلز مقاومت خوبی در برابر اسیدها نشان می‌دهد، اما در تماس با اسید استنیک (HNO3) حل می‌شود.
• سرب می‌تواند در ترکیب با سایر عناصر مانند سولفور (به‌ویژه در فرآوری معدن) یا قلیایی‌ها واکنش نشان دهد.
• فلز سرب دارای قابلیت ریخته گری بالا و سیالیت مناسب است.
• مقاومت بالا در مقابل پوسیدگی، باعث می شود از سرب برای نگهداری از مواد قابل فرسایش مانند اسید سولفوریک استفاده شود.

بیشتر بخوانید: کاربرد آلیاژها در زندگی

مهمترین آلیاژ های سرب

سرب به راحتی قابل تغییر و فرم‌پذیر است که از آن به عنوان یک مزیت برای استفاده در فلزات ساختاری و آلیاژی استفاده می شود. به عبارتی سرب به دلیل خواص ویژه ای که دارد با بسیاری از فلزات آلیاژ می دهد از جمله:

• آلیاژ قلع و سرب: این آلیاژ به نام سرب-قلع شناخته می‌شود و از مخلوط سرب و فلز قلع تشکیل که برای اتصال مواد مختلف در الکترونیک و صنایع فلزی استفاده می‌شود. آلیاژ قلع و سرب دارای نقطه ذوب پایینی است که امکان استفاده در دماهای پایین را فراهم می‌کند.
• آلیاژ سرب و آنتیموان: این آلیاژ نیز برای افزایش سختی و مقاومت در برابر خوردگی استفاده می‌شود. ضمناً به دلیل ویژگی‌های ضد آب و ضدسایشی که دارد گاهی در برخی از باتری‌ها و آلیاژ‌های فلزی استفاده شود.
• آلیاژ سرب و مس: این آلیاژ به عنوان یک مواد پایه در صنایع مختلف از جمله صنایع الکترونیکی و مهندسی مکانیکی استفاده می‌شود. آلیاژ سرب-مس معمولاً دارای مقاومت بالا در برابر خشکی و کشش است.
• آلیاژ سرب و بیسموت: این آلیاژ برای ساخت ابزار و سایر موارد ذوب‌پذیر استفاده می‌شود.
• آلیاژ سرب و کادمیوم: آلیاژ سرب و کادمیوم به دلیل سختی و مقاومت در برابر خوردگی نسبتاً بالا، مناسب برای استفاده در تولید باتری‌ها و انواع سیم‌ها و کابل‌ها است.
• آلیاژ سرب و آرسنیک: آلیاژ سرب و آرسنیک برای تولید سرب فلزی با خواص خاص به‌کار می‌رود. این آلیاژها برای اهداف خاصی مانند ساخت آینه، عدسی و استفاده در صنایع نظامی و فضایی کاربرد دارد.

کاربردهای سرب چیست؟

فلز سرب کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارد. برخی از کاربردهای اصلی این فلز عبارتند از:

1.  تولید باتری‌ها از جمله باتری‌های خودرو و باتری‌های قابل شارژ.
2. ساخت آلیاژها در تولید فلزات آلومینیوم، مس و قلع و…
3. استفاده در رنگ‌ها و رنگرزی برای تولید رنگ‌ها و پیگمنت‌ها
4. مصارف الکترونیکی برای تولید اجزای الکترونیکی مانند کره‌های الکترونیکی و سنسورها.
5. مصارف پزشکی برای ترکیبات دارویی و در حرارت‌دهنده‌ها برای ایجاد درجه حرارت مورد نیاز در برخی از روش‌های درمانی.
6. تولید اکسید سرب یا سرب ضد زنگ
7. صنعت ساخت سرامیک برای ایجاد استحکام در سرامیک
8. صنایع چاپ و حروف چینی
9. برای لعاب کاری در صنعت شیشه سازی

در ادامه این مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله پرکاربردترین فلزات به ترتیب را نیز مطالعه نمایید.

 

عوارض و تاثیرات زیست محیطی سرب چیست؟

تاثیرات زیست محیطی فلز سرب به عنوان سمی ترین عنصر پایدار جدول تناوبی می‌تواند بسیار مخاطره آمیز باشد. این فلز سنگین به دلیل نقطه ذوب پایین، قادر است به عنوان سمی قوی برای انسان و محیط زیست، گازهای خطرناکی تولید کند. سرب می‌تواند در آب، خاک و هوا وجود داشته باشد و از طریق غذا، آب و هوای آلوده یا ذرات معلق در هوا وارد بدن انسان شود.

مصرف زیاد سرب می‌تواند به افزایش فشار خون، آسیب به کلیه، اختلالات در رشد کودکان، مشکلات در سیستم عصبی، آسیب به جلبک‌ها و جانوران آبزی و کاهش تولید مثل در جانوران منجر شود.

در نتیجه استفاده بی رویه از سرب به تخریب ساختار موجودات زنده از جمله گیاهان، حشرات و موجودات آبزی منجر می شود. بنابراین کاهش استفاده از سرب و کنترل منابع آلودگی، برای حفاظت از محیط زیست و سلامت انسان‌ها بسیار حیاتی می باشد.

روش تشخیص فلز سرب چیست؟

روش‌های مختلفی برای تشخیص فلز سرب وجود دارد. برخی از این روش‌ها شامل استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی پیچیده است در حالی که برخی دیگر از روش‌ها ساده‌تر هستند. به عنوان مثال روش آنالیز آزمایشگاهی با استفاده از اسپکتروسکوپ‌های جذب اتمی (AAS) یا ICP، از اصول فیزیکی نور، مطالعه نمونه فلزی برای تشخیص و اندازه‌گیری مقادیر مختلف عناصر در نمونه‌ها استفاده می‌کند.

از روش آزمایش‌های شیمیایی مانند تشکیل رنگ‌ها، تشکیل ترکیبات شیمیایی خاص نیز می توان برای تشخیص فلز استفاده کرد. علاوه بر آن استفاده از تجهیزات غیرمخرب مانند رنگسازی با استفاده از رنگ‌های خاص که با فلز سرب واکنش نشان می‌دهد هم برای تشخیص این فلز کاربرد دارد.

در نهایت آزمون‌های دستی و برخی روش‌ها از جمله استفاده از کاغذ سرب‌باز برای تشخیص فلز سرب در مخلوط‌های خاکی و غیره استفاده می شود.

قیمت فلز سرب به چه عواملی بستگی دارد؟

قیمت فلز سرب به عوامل متعددی بستگی دارد. همانطور که می دانید تقاضا و عرضه جهانی برای فلزات، تأثیر زیادی بر قیمت‌ فلزات دارد. اگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت فلز سرب افزایش می‌یابد. روند رشد یا کاهش اقتصاد جهانی و تغییرات در نرخ ارزها نیز می‌تواند بر قیمت فلز سرب تأثیر بگذارد.

موقعیت جغرافیایی معادن و صنایع پردازش فلزات هم می تواند نقش مهمی در قیمت‌گذاری این فلز داشته باشد. البته از تاثیر پیشرفت‌های تکنولوژیکی بر تولید و استفاده از فلز سرب نیز نباید غافل شد. همه این عوامل جزئی بر قیمت فلز سرب تأثیر می گذارد.

 

 

Lead (Pb) , a soft, silvery white or grayish metal in Group 14 (IVa) of the periodic table. Lead is very malleable, ductile, and dense and is a poor conductor of electricity. Known in antiquity and believed by the alchemists to be the oldest of metals, lead is highly durable and resistant to corrosion, as indicated by the continuing use of lead water pipes installed by the ancient Romans. The symbol Pb for lead is an abbreviation of the Latin word for lead, plumbum

 

سرب (Pb)، یک فلز نرم، نقره ای سفید یا خاکستری در گروه 14 (IVa) جدول تناوبی. سرب بسیار چکش خوار، انعطاف پذیر و متراکم است و رسانای ضعیف الکتریسیته است. سرب که در دوران باستان شناخته شده بود و کیمیاگران معتقد بودند که قدیمی ترین فلز است، همانطور که استفاده مداوم از لوله های سربی آب نصب شده توسط رومیان باستان نشان می‌دهد، سرب بسیار بادوام و مقاوم در برابر خوردگی است. نماد Pb برای سرب مخفف کلمه لاتین سرب، plumbum است.

 

فروشگاه شهر استیل عرضه کننده انواع ورق‌های استیل ضد زنگ صنعتی و دکوراتیو با بهترین قیمت بازار و ارائه ضمانت اصالت آلیاژ است. برای دریافت مشاوره رایگان خرید و  استعلام قیمت استیل از طریق شماره‌ 02168559 با کارشناسان شهر استیل تماس حاصل فرمایید.

 

پایان

ما در این مطلب به پرسش سرب چیست و روش تشخیص فلز سرب پاسخ دادیم. همانطور که خواندید سرب مقاوم در برابر خوردگی است و به عنوان پوشش‌دهنده مواد دیگر در صنایع حفاظتی و ضد خوردگی استفاده می شود. از طرفی تماس طولانی مدت با سرب، می‌تواند به مشکلاتی از جمله آسیب به سلامتی، اختلالات عصبی، کاهش قدرت تمرکز و … منجر شود. در پایان امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.